Zij‑instroom in het mbo: PDG‑traject en reguliere routes
Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) kent twee verschillende zij‑instroomroutes voor toekomstige docenten. Je kunt een reguliere tweedegraads of eerstegraads lerarenopleiding volgen terwijl je al werkt, of je kiest voor het PDG‑traject dat speciaal is bedoeld voor professionals uit de beroepspraktijk. Hieronder worden beide routes uitgelegd, inclusief de stappen, eisen en financiering.
Reguliere route: tweede‑ en eerstegraads traject
De reguliere zij‑instroomroute in het mbo lijkt op die in het voortgezet onderwijs. Met een hbo‑bachelor (of wo‑bachelor + master voor een eerstegraads traject) solliciteer je bij een mbo‑school, doorloop je een geschiktheidsonderzoek en start je met een leer‑werktraject van maximaal twee jaar. Na afronding ontvang je een tweedegraads of eerstegraads bevoegdheid waarmee je ook in het mbo lesgeeft.
PDG‑traject: pedagogisch‑didactisch getuigschrift
Voor vakken met een beroepsgericht karakter bestaat het PDG‑traject (Pedagogisch‑Didactisch Getuigschrift). Dit is een leer‑werkprogramma van circa 10 tot 18 maanden. Je geeft les vanaf dag één en volgt daarnaast een didactische opleiding. Aan het einde ontvang je een PDG‑certificaat plus een geschiktheidsverklaring, waarmee je benoembaar bent als docent in het mbo.
Stappen van het PDG‑traject
- Oriëntatie en sollicitatie: Zoek een vacature bij een mbo‑school en zorg voor een aanstelling van minimaal 0,4 fte. Relevante beroepservaring in het vakgebied is belangrijk om aangenomen te worden.
- Geschiktheidsverklaring: De school beoordeelt of je vakinhoudelijk deskundig bent en het PDG‑traject binnen twee jaar kunt afronden. Deze verklaring is vereist om te mogen starten.
- PDG‑opleiding: Je combineert werken en leren; de opleiding duurt 10 tot 18 maanden. Je ontwikkelt pedagogische en didactische vaardigheden die aansluiten bij het mbo.
Toelatingseisen PDG‑traject
- Een hbo‑bachelor of aantoonbaar hbo‑niveau, vaak onderbouwd door minimaal drie jaar relevante werkervaring in het vakgebied.
- Een aanstelling bij een mbo‑school van minimaal 0,4 fte.
- Een positieve geschiktheidsverklaring van de school.
- Een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG).
Financiering en subsidie
Het mbo‑bestuur financiert zowel het reguliere zij‑instroomtraject als het PDG‑traject. Ook hier kan een zij‑instroomsubsidie worden aangevraagd; de subsidie dekt kosten voor het geschiktheidsonderzoek, de opleiding en de begeleiding. Als deelnemer betaal je geen collegegeld en ontvang je salaris voor je lesuren.
Vergelijking PDG‑traject en reguliere route
- Doelgroep: PDG is gericht op professionals met praktijkervaring; reguliere route is geschikt voor vakinhoudelijke bachelors die in onderwijs willen werken.
- Duur: PDG duurt 10–18 maanden; de reguliere route maximaal twee jaar.
- Bevoegdheid: PDG levert een PDG‑certificaat plus geschiktheidsverklaring; de reguliere route levert een tweedegraads of eerstegraads bevoegdheid.
- Toelating: PDG vereist aantoonbare vakexperts met hbo‑niveau; de reguliere route vereist specifieke studiepunten in een vakgebied.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Je moet minimaal een hbo‑bachelor hebben of aantoonbaar hbo‑niveau met ongeveer drie jaar relevante werkervaring in het vakgebied waarin je les wilt geven.
Wat is het verschil tussen het PDG‑traject en een tweedegraads traject?Het PDG‑traject richt zich op pedagogisch‑didactische competenties voor beroepsgerichte vakken en levert een PDG‑certificaat. Een tweedegraads traject is vakinhoudelijker en leidt tot een formele lesbevoegdheid die ook buiten het mbo geldt.
Hoe lang duurt het PDG‑traject?Het PDG‑traject duurt tussen de 10 en 18 maanden, afhankelijk van je werkervaring, het aantal lesuren en het opleidingsprogramma van de mbo‑instelling.
Wie betaalt het PDG‑traject?De mbo‑school waar je werkt bekostigt het traject. Het bestuur kan hiervoor een subsidie aanvragen, waardoor jij als deelnemer geen collegegeld betaalt en wel salaris ontvangt.